بهداد لاهوتی دبیر پروژه «درختستان» از جادوی مجسمه‌ها در تهران می‌گوید
در سال‌های اخیر همزمان با روزهای پایانی سال تهران حال‌و‌هوای دیگری به خود می‌گیرد و با اجرای طرح بهارستان، هنرمندان عرصه تجسمی تلاش می‌کنند تا فضای بصری شهری بهبود پیدا کند. طرح «درختستان» نیز بخشی ازجشنواره بهارستان سازمان زیباسازی است که از 15 تا 22 اسفند‌ماه به‌مناسبت بهار و روز درختکاری توسط هنرمندان مجسمه‌ساز روی درختان خشکیده خیابان ولیعصر انجام شد و این درختان خشکیده که شهرداری قصد داشت آن‌ها را از ریشه قطع کند تبدیل به اثر هنری شوند. برای دومین دوره است که رویداد درختستان از سوی سازمان زیباسازی تهران برگزار می‌شود. ایده برگزاری این رویداد از سوی انجمن مجسمه‌سازان ایران مطرح شد و از صفر تا 100 برگزاری این رویداد را انجمن برعهده داشت و دبیری این بخش را بهداد لاهوتی که خود عضو شورای هنری دومین سالانه هنرهای شهری تهران «بهارستان» نیز هست برعهده دارد. در این رویداد 35 مجسمه‌ساز پایتخت طرح‌های هنری خود را روی درختان خشک‌شده خیابان ولیعصر که طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه است اجرا کردند. با بهداد لاهوتی درباره این رویداد که در دومین دوره برگزاری‌اش با استقبال خوب مجسمه‌سازان روبه‌رو شده است گفت‌وگو کرده‌ایم.
یکی از بخش‌هایی که امسال در سالانه هنرهای شهری شاهد برگزاری آن هستیم «درختستان» است که دبیری این بخش برعهده شماست؛ لطفا درباره آن توضیح دهید؟
«درختستان» طرحی است که از سوی انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران پیشنهاد شده تا برای دومین‌بار با حمایت سازمان زیباسازی شهر تهران انجام شود. در«درختستان» در دوره گذشته ایده ساخت درخت از کارتن را در باغ فردوس اجرا کردیم تا به‌نحوی مردم را متوجه حضور درختان و اهمیت آنان کند کما این‌که استقبال خوبی نیز از این بخش شد و هنرمندان بازخورد خوبی را دریافت کردند. در این دوره از «درختستان» تصمیم گرفته شد که شکل جدیدتری از این دیدگاه اجرا شود زیرا قرار نیست اساسا این رویداد در هر دوره به یک شکل به اجرا گذاشته شود؛ به‌همین‌خاطر در این دوره براساس طرحی که ارائه شد هنرمندان روی درختان خشکیده محدوده خیابان ولیعصر کار هنری انجام می‌دهند.
آیا در این پروژه درختان هویت خود را حفظ می‌کنند یا که تنها به اثری تجسمی تبدیل می‌شوند؟
در این طرح ترجیح بر این است که کلیت یک درخت حفظ شود و تنها هنرمند به آن چیزی بیفزاید؛ البته برخی از درختان تراشیده شدند اما این تراش‌ها نیز محدوده‌ای دارد تا کلیت درخت حفظ شود و از شکل خشکیده تبدیل به یک اثر هنری شود. در «درختستان» هنرمندان تصمیم گرفتند برای درختانی که روزگاری حضور داشتند، هویت جدیدی ارائه کنند و در کنار هر درخت شناسنامه هنری آن نیز درج شود که این پیشنهاد از سوی سازمان زیباسازی پذیرفته شد.
استقبال از طرح درختستان چگونه بود و این طرح بیشتر از سوی کدام قشر از هنرمندان مورد استقبال قرار گرفت و از طرح‌های اجرا شده در این رویداد چقدر احساس رضایت‌مندی داشتید؟
براساس فراخوانی که از سوی انجمن منتشر شد، بالغ بر ۱۷۰ هنرمند اعلام آمادگی کردند و نزدیک به ۳۰۰ طرح به انجمن ارسال شد که از میان آن‌ها ۳۳ هنرمند با ۳۳ اثر برای اجرای آثار انتخاب شدند. هدف ما در انجمن مجسمه‌سازان ایران این بود که برای برگزاری این رویداد تنها میزبان اعضای انجمن باشیم و هنرمندانی در این رویداد شرکت کنند که هم در این حوزه متخصص هستند و هم از مجسمه‌سازی گذران زندگی می‌کنند. البته با همه سخت‌گیری‌هایی که داشتیم تعدادی از هنرمندان سایر رشته‌ها نیز در این فراخوان شرکت کردند. در این دوره براساس طرح‌هایی که اجرا شد 80 درصد انتظارات ما برآورده شود و این اتفاق خوشایندی بود؛ البته باید به این نکته اشاره کنم که در این رویداد طرح‌هایی خوبی به‌دست ما رسید و می‌توانستیم تعداد شرکت‌کنندگان را به 40 نفر نیز افزایش دهیم اما مشکلات مالی موجب شد که به 33 هنرمنده بسنده کنیم.
چرا تصمیم گرفتید که تمام این آثار در محدوده خیابان ولعیصر جانمایی شوند و این درختان را در سطح شهر به‌صورت پراکنده نصب نکردید؟
تمام این آثار در محدوده ولیعصر یعنی از چهار‌راه ولیعصر تا تجریش اجرا شدند، چون بیشتر این درختان مربوط به این مناطق هستند. ما برای انتخاب درختان حساسیت بالایی به خرج دادیم تا روی درختانی کار نکنیم که امکان سبز شدنشان وجود
در سال‌های اخیر همزمان با روزهای پایانی سال تهران حال‌و‌هوای دیگری به خود می‌گیرد و با اجرای طرح بهارستان، هنرمندان عرصه تجسمی تلاش می‌کنند تا فضای بصری شهری بهبود پیدا کند. طرح «درختستان» نیز بخشی ازجشنواره بهارستان سازمان زیباسازی است که از 15 تا 22 اسفند‌ماه به‌مناسبت بهار و روز درختکاری توسط هنرمندان مجسمه‌ساز روی درختان خشکیده خیابان ولیعصر انجام شد و این درختان خشکیده که شهرداری قصد داشت آن‌ها را از ریشه قطع کند تبدیل به اثر هنری شوند. برای دومین دوره است که رویداد درختستان از سوی سازمان زیباسازی تهران برگزار می‌شود. ایده برگزاری این رویداد از سوی انجمن مجسمه‌سازان ایران مطرح شد و از صفر تا 100 برگزاری این رویداد را انجمن برعهده داشت و دبیری این بخش را بهداد لاهوتی که خود عضو شورای هنری دومین سالانه هنرهای شهری تهران «بهارستان» نیز هست برعهده دارد. در این رویداد 35 مجسمه‌ساز پایتخت طرح‌های هنری خود را روی درختان خشک‌شده خیابان ولیعصر که طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه است اجرا کردند. با بهداد لاهوتی درباره این رویداد که در دومین دوره برگزاری‌اش با استقبال خوب مجسمه‌سازان روبه‌رو شده است گفت‌وگو کرده‌ایم.
یکی از بخش‌هایی که امسال در سالانه هنرهای شهری شاهد برگزاری آن هستیم «درختستان» است که دبیری این بخش برعهده شماست؛ لطفا درباره آن توضیح دهید؟
«درختستان» طرحی است که از سوی انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران پیشنهاد شده تا برای دومین‌بار با حمایت سازمان زیباسازی شهر تهران انجام شود. در«درختستان» در دوره گذشته ایده ساخت درخت از کارتن را در باغ فردوس اجرا کردیم تا به‌نحوی مردم را متوجه حضور درختان و اهمیت آنان کند کما این‌که استقبال خوبی نیز از این بخش شد و هنرمندان بازخورد خوبی را دریافت کردند. در این دوره از «درختستان» تصمیم گرفته شد که شکل جدیدتری از این دیدگاه اجرا شود زیرا قرار نیست اساسا این رویداد در هر دوره به یک شکل به اجرا گذاشته شود؛ به‌همین‌خاطر در این دوره براساس طرحی که ارائه شد هنرمندان روی درختان خشکیده محدوده خیابان ولیعصر کار هنری انجام می‌دهند.
آیا در این پروژه درختان هویت خود را حفظ می‌کنند یا که تنها به اثری تجسمی تبدیل می‌شوند؟
در این طرح ترجیح بر این است که کلیت یک درخت حفظ شود و تنها هنرمند به آن چیزی بیفزاید؛ البته برخی از درختان تراشیده شدند اما این تراش‌ها نیز محدوده‌ای دارد تا کلیت درخت حفظ شود و از شکل خشکیده تبدیل به یک اثر هنری شود. در «درختستان» هنرمندان تصمیم گرفتند برای درختانی که روزگاری حضور داشتند، هویت جدیدی ارائه کنند و در کنار هر درخت شناسنامه هنری آن نیز درج شود که این پیشنهاد از سوی سازمان زیباسازی پذیرفته شد.
استقبال از طرح درختستان چگونه بود و این طرح بیشتر از سوی کدام قشر از هنرمندان مورد استقبال قرار گرفت و از طرح‌های اجرا شده در این رویداد چقدر احساس رضایت‌مندی داشتید؟
براساس فراخوانی که از سوی انجمن منتشر شد، بالغ بر ۱۷۰ هنرمند اعلام آمادگی کردند و نزدیک به ۳۰۰ طرح به انجمن ارسال شد که از میان آن‌ها ۳۳ هنرمند با ۳۳ اثر برای اجرای آثار انتخاب شدند. هدف ما در انجمن مجسمه‌سازان ایران این بود که برای برگزاری این رویداد تنها میزبان اعضای انجمن باشیم و هنرمندانی در این رویداد شرکت کنند که هم در این حوزه متخصص هستند و هم از مجسمه‌سازی گذران زندگی می‌کنند. البته با همه سخت‌گیری‌هایی که داشتیم تعدادی از هنرمندان سایر رشته‌ها نیز در این فراخوان شرکت کردند. در این دوره براساس طرح‌هایی که اجرا شد 80 درصد انتظارات ما برآورده شود و این اتفاق خوشایندی بود؛ البته باید به این نکته اشاره کنم که در این رویداد طرح‌هایی خوبی به‌دست ما رسید و می‌توانستیم تعداد شرکت‌کنندگان را به 40 نفر نیز افزایش دهیم اما مشکلات مالی موجب شد که به 33 هنرمنده بسنده کنیم.
چرا تصمیم گرفتید که تمام این آثار در محدوده خیابان ولعیصر جانمایی شوند و این درختان را در سطح شهر به‌صورت پراکنده نصب نکردید؟
تمام این آثار در محدوده ولیعصر یعنی از چهار‌راه ولیعصر تا تجریش اجرا شدند، چون بیشتر این درختان مربوط به این مناطق هستند. ما برای انتخاب درختان حساسیت بالایی به خرج دادیم تا روی درختانی کار نکنیم که امکان سبز شدنشان وجود
دارد.دستمزد هنرمندان شرکت کننده در پروژه «درختستان» چقدر بود؟
در این پروژه به‌دلیل این‌که نمی‌خواستیم مانند سمپوزیوم‌ها مبلغ ورودیه پرداخت کنیم به تمام هنرمندان شرکت‌کننده در این رویداد فارغ از هرگونه درجه‌بندی کارهایشان مبلغ هشت‌میلیون تومان پرداخت کردیم که به‌نظر منِ مجسمه‌ساز این رقم
در این پروژه به‌دلیل این‌که نمی‌خواستیم مانند سمپوزیوم‌ها مبلغ ورودیه پرداخت کنیم به تمام هنرمندان شرکت‌کننده در این رویداد فارغ از هرگونه درجه‌بندی کارهایشان مبلغ هشت‌میلیون تومان پرداخت کردیم که به‌نظر منِ مجسمه‌ساز این رقم
بسیار پایین بود و بیشتر هنرمندان شرکت‌کننده در این رویداد بخش عمده‌ای از این مبلغ را صرف هزینه‌های اجرایی این پروژه کردند و رقم بسیار ناچیزی برای خودشان ماند. جای تاسف دارد که بگویم حال بازار هنرهای تجسمی ما آنقدر خراب است که هنرمندان چون در طول سال سفارشی دریافت نکرده‌اند، مجبورند برای این‌که آخر سال بی‌پول نمانند، به چنین رقم‌هایی برای کارهای بسیار نفس‌گیر در زمان کوتاه قناعت کنند. در 10 سال اخیر بازار تجسمی ایران در عرصه بین‌المللی خوب شده بود اما به دلایل تحریم‌ها و این‌که گالری‌های خارجی کمتر به خرید آثار هنرمندان ایرانی اقبال نشان می‌دهند بازار تجسمی ایران حال‌و‌روز خوبی ندارد. من در سال‌های گذشته سفارش‌های خوبی می‌گرفتم اما در سال جاری حتی یک سفارش هم نگرفته‌ام. سایر هنرمندانی هم که همانند من زندگیشان با خلق اثر هنری می‌گذرد چنین وضیعتی دارند.
به‌نظر شما چه اتفاقی باید در حوزه تجسمی ما رخ دهد که تغییری در شرایط زندگی و کار هنرمندان به‌وجود آید؟
چندین سال است بخش خرید اثر هنری از سوی نهادهای دولتی مطرح می‌شود اما با گذشت زمان و پیگیری‌هایی که شده این موضوع هنوز اجرایی نشده است. بخش دیگری از این مشکل معطوف به این است که به‌عنوان مثال هنوز مجسمه‌سازی شغل محسوب نمی‌شود و من به‌عنوان مجسمه‌ساز نمی‌توانم جواز کسب بگیرم و برای تامین برق سه‌فاز کارگاهم دچار مشکل هستم و همه این عوامل دست‌به‌دست هم می‌دهند تا سال‌به‌سال بر مشکلات قشر هنرمند تجسمی افزوده و شرایط زندگی هنرمندان این قشر سخت‌تر شود.
القای حس شادی نوروز در 90 درصد آثار
رنگ به‌عنوان یکی از عناصر مهم طبیعت و بهار در آثار پروژه «درختستان» که در سرتاسر خیابان ولیعصر اجرا شده است، نقش بسزایی داشته است، هرچند که من معتقدم به‌لحاظ فرهنگی باید روی ابعاد مفهومی کارها بیشتر کار می‌شد اما بیش از 90 درصد از آثار، آن حس شادی که ما برای شروع نوروز مدنظر داشتیم را در دل خودشان دارند و آن حس خوبی که می‌خواستیم را انتقال می‌دهند.
به‌نظر شما چه اتفاقی باید در حوزه تجسمی ما رخ دهد که تغییری در شرایط زندگی و کار هنرمندان به‌وجود آید؟
چندین سال است بخش خرید اثر هنری از سوی نهادهای دولتی مطرح می‌شود اما با گذشت زمان و پیگیری‌هایی که شده این موضوع هنوز اجرایی نشده است. بخش دیگری از این مشکل معطوف به این است که به‌عنوان مثال هنوز مجسمه‌سازی شغل محسوب نمی‌شود و من به‌عنوان مجسمه‌ساز نمی‌توانم جواز کسب بگیرم و برای تامین برق سه‌فاز کارگاهم دچار مشکل هستم و همه این عوامل دست‌به‌دست هم می‌دهند تا سال‌به‌سال بر مشکلات قشر هنرمند تجسمی افزوده و شرایط زندگی هنرمندان این قشر سخت‌تر شود.
القای حس شادی نوروز در 90 درصد آثار
رنگ به‌عنوان یکی از عناصر مهم طبیعت و بهار در آثار پروژه «درختستان» که در سرتاسر خیابان ولیعصر اجرا شده است، نقش بسزایی داشته است، هرچند که من معتقدم به‌لحاظ فرهنگی باید روی ابعاد مفهومی کارها بیشتر کار می‌شد اما بیش از 90 درصد از آثار، آن حس شادی که ما برای شروع نوروز مدنظر داشتیم را در دل خودشان دارند و آن حس خوبی که می‌خواستیم را انتقال می‌دهند.