تهران - ایرنا - تالار دائمی منیر شاهرودی فرمانفرماییان در 95 سالگی این هنرمند با حضور معاون هنری وزیر ارشاد، معاون فرهنگی دانشگاه تهران، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی ، رئیس دفتر تجسمی وزارت ارشاد در باغ نگارستان افتتاح شد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا این هنرمند چندی پیش 51 اثر خویش را وقف دانشگاه تهران کرده بود؛ اکنون این فضا نخستین تالار موزه ای یک هنرمند زن در تاریخ هنر ایران به شمار می رود.
آثار وی خلق شده از ترکیب آینه‌کاری، اشکال هندسی، نقش‌مایه‌ها و نقاشی پشت شیشه و به سبک مدرن است.
وی نخستین هنرمندی است که ترکیب تکنیک قدیمی نقاشی پشت شیشه، آینه‌کاری، خاتم‌کاری و هندسه اسلامی و طراحی معمارانه را در ایجاد آثار هنری تجسمی خود بکار برد.
به گزارش روز شنبه ایرنا در این مراسم مجید سرسنگی معاون فرهنگی دانشگاه تهران، گفت: به نمایندگی از دانشگاه تهران، حضور این هنرمند را در این باغ که نشانه ای از قدمت فرهنگ و علم در این کشور است گرامی می دارم و سلام رئیس دانشگاه تهران که اکنون خارج از کشور هستند را به این هنرمند ابلاغ می کنم.
سرسنگی افزود: پس از حدود یک سال پیگیری، امروز شاهد افتتاح این نگارخانه هستیم. یک روز سید محمد بهشتی به من گفت که می خواهم با برویم و کارگاه منیر فرمانفرماییان را ببینیم، من با این هنرمند دورادور از طریق آثارشان و اشتهاری که در حوزه هنرهای تجسمی داشت آشنا بودم به فاصله چند روز این قرار را گذاشتیم و به اتفاق ضمن دیدین آثار ارزشمند او این بحث مطرح شد که این کارها وقف دانشگاه تهران و در این دانشگاه نگهداری شود.
سرسنگی، اظهار داشت: وقف نامه ای این هنرمند در حضور رئیس دانشگاه تهران امضا شد که بر اساس آن 51 اثر از آثار او وقف دانشگاه تهران شد و دانشگاه تهران هم موظف شد در باغ نگارستان، مجموعه ای را به نام منیر شاهرودی فرمانفرماییان نامگذاری کند و تا زمانی که پایه های این دانشگاه پا برجاست آثار او هم چون نگینی در این دانشگاه بدرخشد.
وی در ادامه اعلام کرد که دو تشکر از منیر شاهرودی فرمانفرماییان، دارد، یکی به دلیل اینکه بانوی هنرمند بزرگی است و کارهایی را خلق کرده، نه فقط در ایران بلکه در سطح جهان مشهور است بطوریکه در همین چند روز که خبر افتتاح این تالار پخش شده بود، بسیاری از موزه داران و گالری داران دیگر کشورها به من نامه زدند و این کار را ستودند.
معاون فرهنگی دانشگاه تهران، در ادامه افزود: تشکر دیگر من به دلیل وسعت نظر و روح بالای اوست که بخشی از این آثار را به دانشگاه تهران هدیه کردند، من در طول سه دهه ای که در حوزه فرهنگ کار کرده ام سه بار تلاش کردم هنرمندان برجسته ای که به هر حال عمری از آنها گذشته بود، آثارشان را در مراکزی گردهم بیاورم تا از ایران خارج نشود؛ متاسفانه در هر سه مورد شکست خوردم و خوشحالم برای چهارمین بار این اقدام صورت گرفت و اثار خانم شاهرودی در جایی قرار می گیرد که بزرگترین نهاد علمی و فرهنگی کشور است.
وی ادامه داد: همچنین از خانواده اوو از خانم ملکی که در این مدت مانند یک دختر دلسوز در کنار هنرمند بود تا این پروژه به سرانجام برسد، تشکر کنم.
مجید سرسنگی، تاکید کرد: ما معمولا در خصوص هنر و هنرمندان حرف زیاد می زنیم، من امیدوارم بخشی از این حرف ها تبدیل به عمل شود. ما هنرمندان بزرگی در کشور داریم، افراد شاخص و برجسته ای داریم که وظیفه ما به عنوان مدیران فرهنگی و هنری کشور این است که بیشتر به آنان توجه کنیم. ملت و کشوری که قدردان و متوجه هنر خودش نباشد، قطعا چیز زیادی برای گفتن نخواهد داشت. امیدوارم دوستانی که در حوزه های مختلف مسئولیت دارند هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هم شهرداری در خصوص توجه به هنرمندان گام های بلندی را بردارند.
این استاد دانشگاه در پایان سخنانش، اظهار کرد: تلاش ما این است که باغ موزه نگارستان را که تبدیل به یک فضای دلمرده، بدون تحرک و جنبش شده بود را تبدیل به یک فضای پویای فرهنگی فاخر کنیم. اعتقاد ما این است که فضاهای میراث فرهنگی باید تماشاگر داشته باشند. طبیعتا این کارها علی الظاهر به مذاق برخی هم خوش نمی آید و من متاسفم که در آستانه یک چنین برنامه خوبی، با برخی خبرهای مجعول کام ما را تلخ کردند اما قطعا ما از راهی که شروع کردیم پا پس نمی گشیم .
در ادامه این مراسم فربود فرهی، عضو تولیت تالار دائمی منیرشاهرودی به سخنرانی پرداخت و گفت: نه تنها خود منیر شاهرودی این همه کار خیر و هنری کرده اند، بلکه خانواده او هم این رویه را داشته اند مثلا وقف محل انسیستو پاستور که توسط پدر همسر این هنرمند انجام شد و بعد برادر همسرش، دکتر فرمانفرماییان باغ بسیار بزرگی را در پل تجریش وقف انسیستو پاستور کرد.زندگی خانواده فرمانفرماییان بالا و پایین بسیار داشته است و در تمام این مدت همسر منیر شاهرودی فرمانفرماییان مشوق این هنرمند بود.
اعضای تولیت این مکان بهمن کیارستمی، سیروس سمیعی و نسرین ملکی تالار دائمی منیر شاهرودی فرمانفرمایان به ریاست فربود فرهی است.
سپس سید محمد بهشتی رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی در ادامه مراسم گفت: یکی ار توفیقات من در زندگی آشنا شدن با این هنرمند بزرگ بوده است. در میان هنرمندان معاصر ما، کدام است که می‌توان نام منیر را بر او گذاشت؟ هنرمند معاصری که این مأموریت را داشته، از بین تمام هنرمندان دیگر ما، این منیر فرمانفرمائیان بود که هم‌چون اسمش، هنرش نیز انعکاسِ نور و روشنایی است. او هیچ‌گاه خسته و متوقف نشده و نور و تلألو در ایشان کم فروغ نگشته است.
بهشتی افزود: درباره اهمیت و ارزش فرمانفرماییان 95 ساله همین بس که او با بزرگانی چون اندی وارهول، جکسن پولاک و ویلم دکونینگ نشست و برخاست داشته و آثارش دو سال پیش در نخستین نمایشگاه انفرادی در موزه گوگنهایم نیویورک روی دیوار رفته است.
در این مراسم چهره هایی دیگر چون مجتبی حسینی، مجید ملانوروزی، علیرضا سمیعی آذر، مهندس مرتضی کاظمی، محمد سریر، فرامرز قریبیان، صابر ابر، فریدون آو، گلی امامی، هادی هزاوه‌ای، بهمن کیارستمی، فرامز قریبیان، بهزاد حاتم، امیرحسین اعتماد، امیرحسین حریری، شیرین پرتوی و گالری داران و علاقه مندان حضور داشتند.
بازدید از تالار دائمی منیر شاهرودی فرمانفرماییان از 25 آذر 1396 در مجموعه باغ‌موزه نگارستان برای عموم آزاد است. این موزه در تهران، میدان بهارستان، خیابان دانشسرا، خیابان شریعتمدار رفیع واقع شده است.
منیر شاهرودی چند اثر آینه‌کاری برای اماکن عمومی ساخت که از آن جمله‌اند: «پانل‌هایی بزرگ برای هتل لاله»، «دو آینه بزرگ برای فرهنگسرای نیاوران»، «یک پانل اتاق خواب در کاخ نیاوران»، «یک مجسمه برای باغ موزه فرش» و آثاری برای خانه‌های خصوصی.
پس از انقلاب اثر حجمی از منیر فرمانفرمائیان با عنوان «آب روشنایی است» در «نمایشگاه باغ ایرانی» به نمایش درآمد.
او تنها هنرمندی است که در ۴۰ سال اخیر از ترکیب آینه‌کاری، اشکال هندسی، نقش‌مایه‌ها و نقاشی پشت شیشه استفاده کرده تا آثار مدرن خود را خلق کند. سبک متمایز او، که در اواخر دهه ۴۰ و دهه ۵۰ شکل گرفت، از پیوندهای قوی و عمیق با کشورش و کارآموزی در نیویورک پدید آمده است. در سال ۲۰۱۵، فرمانفرمائیان نخستین هنرمند ایرانی شد که آثارش در یک نمایشگاه انفرادی در موزه گوگنهایم به نمایش درآمد.
منیر شاهرودی در سال ۱۳۰۱ خورشیدی در شهر قزوین زاده شد. هشت ساله بود که به همراه پدرش که نماینده مجلس شده بود، به تهران آمد. او در دانشکده هنرهای زیبای تهران (۱۹۴۴–۱۹۴۶) تحصیل کرد. در همین سال‌ها یک تاریخ هنرنویس و باستان‌شناس آمریکایی توجه او را به خطوط و فرم‌های پرلطف و خوش‌ترکیب و ساده اشیای باستانی جلب کرد. تصمیم گرفت به پاریس برود که مرکز هنرهای آوانگارد در اوایل قرن بیستم بود، اما آشنایی با دوستانی از جمله منوچهر یکتایی نقاش و شاعر که بعدها با او ازدواج کرد، مسیر او را عوض کرد. در سال ۱۳۲۴ با قایق بخاری در جریان جنگ جهانی دوم عازم ایالات متحده شد و به مدت سه سال در مدرسه طراحی پارسونز در رشته تصویرسازی مُد (۱۹۴۶–۱۹۴۹) و دانشگاه کورنل (۱۹۴۸–۱۹۵۱) به تحصیل پرداخت.
منیر شاهرودی در دهه ۱۳۳۰ به‌عنوان تصویرگر مُد برای نشریاتی چون تاون، کانتری، و گلامور طرح لباس می‌کشید و به‌عنوان گرافیست تجاری و طراح مُد برای فروشگاه‌های بزرگ کار می‌کرد. در همین زمان بود که اندی وارهول را ملاقات کرد. این دوستی ادامه یافت.
منیر پس از جدایی از منوچهر یکتایی با ابوالبشر فرمانفرمائیان، دانشجوی حقوق دانشگاه کلمبیا ازدواج کرد و نام خانوادگی او را به‌عنوان نام هنری خود برگزید.
بعد از غیبتی ۱۳ ساله، در ۱۳۳۶ (۱۹۵۷) به ایران بازگشت. برخی از آثار او در دوسالانه ونیز، ۱۹۵۸ به نمایش درآمد. یک نقاشی انتزاعی از او که در نخستین دوسالانه تهران در سال ۱۳۳۷ به تماشا درآمد، مدال طلا را برای او به ارمغان آورد. در سفرهای متعددی به مناطق مختلف ایران با فرهنگ و هنر بومی و سنتی ایران آشنا شد. این سفرها همچنین سبب شد او مجموعه‌ای شامل بیش از ۶۰ نقاشی قهوه‌خانه‌ای، بیش از هزاران قطعه نقاشی پشت شیشه، انبوهی از جواهرات نقره‌ای ترکمن‌ها، تعدادی در، قاب‌های پنجره و پانل‌های دیواری نقاشی‌شده گردآوری کند.
در چهارمین دوسالانه تهران در سال ۱۳۴۳، بار دیگر یک نقاشی انتزاعی از او به تماشا درآمد و با همان اثر در دوسالانه ونیز آن سال نیز شرکت کرد. سال بعد، در «نمایشگاه پاله دو کنگره در مونت کارلو شرکت کرد و نمایشگاهی به همراه پرویز تناولی در «انجمن فرهنگی ایران و ایتالیاً برپاکرد.
منیر فرمانفرمائیان یک چهره سرشناس در نقاشی ، حجم و طراحی است و در میان هنرمندان تجسمی دنیا به عنوان یک هنرمند صاحب سبک شناخته می شود.