رها شدن پتانسیل‌های مکشوف هنرمندان بومی / روایت ملانوروزی، شیخ‌الحکمایی و ذبیح‌الله‌زاده از نخستین فستیوال ملی مجسمه‌های نمکی
داوران و برگزارکنندگان نخستین فستیوال ملی مجسمه‌های نمکی معتقدند این جشنواره پتانسیل خوبی برای کشف استعدادهای هنری بومی دارد.
نخستین جشنواره ملی مجسمه‌های نمکی روز جمعه ۱ اردیبهشت در تالاب کجی نهبندان خراسان جنوبی با حضور ۳۰ گروه از ۱۱ استان کشور برگزار شد.
جشنواره‌ای که به مدت شش سال به صورت محلی و بین استانی برگزار می‌شد و برای نخستین بار است که به عنوان یک رویداد ملی، شکلی جدی‌تر به خود گرفته است.
یکی از نقاط بارز و منحصر به فرد این فستیوال حضور پر شور مردمان بومی و اهالی روستاها و شهرستان‌های پیرامون تالاب نمکی در این فستیوال بود که در کنار هنرمندان حرفه‌ای و البته با یک تعامل دو سویه با استادان برجسته آثاری را خلق و به نمایش گذاشتند.
آشنا کردن بومیان با هنر یک اتفاق حیاتی است
طاهر شیخ‌الحکمایی یکی از داوران این جشنواره درباره این فستیوال به هنرآنلاین گفت: به واقع آن چه در این فستیوال‌ها اهمیت دارد ایجاد بستری برای تعامل میان هنرمندان و مردمی است که زیست‌شان با این مناطق گره خورده است.
او ادامه داد: در فستیوال‌های این چنین شاید به واقع کار هنری به آن اندازه و به میزان دیگر فستیوال‌ها و سمپوزیوم‌ها اهمیت نداشته باشد اما نکته‌ای که اهمیت دارد این است که ما در یک یا دو روز در کنار هم زندگی می‌کنیم و تجربیات خود را در اختیار یکدیگر قرار می‌دهیم و این موجب ایجاد و گسترش زمینه‌های و بستر‌های مختلفی در دیگر امور زندگی می‌شود.
داور این فستیوال در ادامه گفت: در واقع تلاش‌هایی از این دست به عنوان یک گردهمایی هنری پسندیده شادابی، نشاط و انگیزه و فکر آفرینی را در کالبد و روح جامعه جاری می‌کند و چه بهتر که این جامعه، در جنوبی‌ترین نقطه خراسان جنوبی رخ بدهد.
شیخ‌الحکمایی گفت: ما همه تلاش‌مان این است که مردم و بومیان بیشتر وارد این جشنواره شوند، هر چند نباید فراموش کرد که این فستیوال‌ها برای این که شان و جایگاه خود را حفظ کنند، نیاز به حضور هنرمندان برجسته داخلی و خارجی دارد که بدون شک این اتفاق رخ خواهد داد.
این فستیوال پژوهش را به بومیان آموزش می‌دهد
محمدرضا ذبیح‌الله‌زاده (ذبیح) دیگر داور این جشنواره نیز در این باره به هنرآنلاین گفت: من بسیار از آثار هنرمندان بومی حیرت زده شدم. این افراد در سال‌های پیش نیز در این فستیوال حاضر می‌شدند اما در نهایت یک مار کوچک می‌ساختند که آن هم به نوعی با هزار ترس و لرز و شرم‌ساری ظاهری صورت می‌گرفت.
او ادامه داد: این روند در شش سال اخیر به نقطه‌ای رسیده است که بسیاری از بومی‌ها در بخش اصلی این مسابقه شرکت می‌کنند و امسال دیدیم که مجسمه‌هایی را ساخته بودند که جدای از فکر از زیبایی‌شناسی برخوردار بودند.
ذبیح‌الله‌زاده گفت: من معتقدم این گونه رویدادها برای بومی‌ها شکلی پژوهش محور دارد. آن‌ها در سال‌های اولیه بیشتر حیوانات بومی همین منطقه را کار می‌کردند و این به علت آن بود که سواد بصری چندان و حافظه دیداری وسیعی نداشتند اما بعد از این که با درست کردن یک تپه و چند خط لاک پشتی را نقش دادند امروز به واقع هم می‌دانند لاک پشت به صورت علمی چگونه موجودی است و هم شکل و پیکره او را بهتر می‌بینند.
این هنرمند مجسمه‌ساز گفت: ما به عنوان هنرمندان حرفه‌ای در این فستیوال تنها نقشی که داریم آن است که بتوانیم زیبایی‌شناسی و حافظه دیداری این افراد را ارتقاء دهیم و به واقع از این افراد توقعی نیست که کار کانسپ‌چوال بسازند اما همین که درباره اثری و مفهوم‌اش سوالی می‌پرسند یعنی این که این جشنواره به نوعی کار خود را کرده است.
باید برنامه ویژه‌ای برای هنر بومی داشته باشیم
مجید ملانوروزی مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد نیز که در این فستیوال شرکت کرده بود به هنرآنلاین گفت: من سال‌هاست که درباره هنر بومی و یا بومی کردن هنر پیشنهادهایی دارم.
او ادامه داد: کشور ما به لحاظ جغرافیا و زیست بوم یک پتانسیل و به واقع یک زیرساخت عظیم برای ایجاد شرایطی دراد که بتوانیم هنر بومی و منطقه‌ای را در آن گسترش دهیم.
مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی گفت: ما از این دریچه می‌توانیم استعدادها را کشف کنیم و کشف این استعدادها موجب آن خواهد شد که بتوانیم روی این افراد سرمایه‌گذاری کرده و ضمن تربیت یک هنرمند انگیزه‌ای را در آن منطقه به ویژه منطقه‌ای که محروم است، ایجاد کنیم.
ملانوروزی گفت: این سیاست از قدیم‌الایام متداول بوده و ما هنرمندان بسیاری را داریم که این گونه رشد کرده و پرورش یافته‌اند و ما برنامه ویژه‌ای را برای این هنرمندان باید در نظر بگیریم. در واقع این فستیوال شاید مبنایی بود برای توجه دوباره به هنر بومی به واسطه این شور و اشتیاق که دیده شد.
نخستین جشنواره ملی مجسمه‌های نمکی 31 فروردین و یکم اردیبهشت ماه در تالاب کجی نمکزار نهبندان در خراسان جنوبی برگزار شد.
